Μέλος φάντασμα

Μέλος φάντασμα ορίζεται ένα ακρωτηριασμένο άκρο, που ο ασθενής αισθάνεται ότι το αποκομμένο τμήμα του σκέλους εξακολουθεί να υπάρχει στο σώμα και εκτελεί τις κανονικές του λειτουργίες. Δηλαδή ο ακρωτηριασμένος ασθενής βιώνει αισθήσεις, συμπεριλαμβανομένου του πόνου στο άκρο που δεν υπάρχει πλέον.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτές οι αισθήσεις προκαλούνται από νευρικές απολήξεις του ακρωτηριασμένου άκρου, οι οποίες συνεχίζουν να επικοινωνούν με τον εγκέφαλο κι έτσι πυροδοτείται ο πόνος κι η δυσφορία. Ο πόνος χαρακτηρίζεται ως νευροπαθητικός. Το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί εντονότερα, όταν ο πάσχων είχε χρόνιο πόνο πριν τον ακρωτηριασμό, παρ’ όλα αυτά δεν έχει συνδυαστεί με την ηλικία, το σημείο του ακρωτηριασμού ή το αίτιο, δηλαδή αν πρόκειται για ατύχημα ή νόσο.

Η ευαισθησία αυτή είναι ένα σύνηθες επακόλουθο του ακρωτηριασμού, καθώς παρατηρείται σε ασθενείς πάνω από το 90%. Εκτιμάται, ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων αισθάνονται το μέλος φάντασμα, αμέσως μετά το χειρουργείο ή μετά από κάποιες μέρες.

Τα χαρακτηριστικά του μέλους φάντασμα διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, καθώς και η διάρκεια της αίσθησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να διαρκέσει για μέρες, ενώ άλλοι ασθενείς το νιώθουν για χρόνια. Ο πόνος μπορεί να σχετίζεται με μια συγκεκριμένη κίνηση ή θέση του κολοβώματος και μπορεί να ελκύεται από διάφορους φυσικούς παράγοντες (π.χ αλλαγές στον καιρό ή πίεση στο υπολειπόμενο σκέλος κ.α.) αλλά και από ψυχολογικούς παράγοντες, όπως το συναισθηματικό stress. Αναμφίβολα η απώλεια ενός μέλους είναι σημαντικό γεγονός στη ζωή του καθενός, ο τρόπος όμως με τον οποίο ο ασθενής διαχειρίζεται την απώλεια και η ψυχολογική κατάσταση του επηρεάζει σημαντικά στον χρόνιο πόνο.

Αυτές οι μη επώδυνες αισθήσεις, που αφορούν το ακρωτηριασμένο μέλος, μπορεί να περιλαμβάνουν την αίσθηση όπως θερμού ή ψυχρού, κνησμό, μυρμήγκιασμα, κράμπες, ηλεκτρική εκκένωση, τσούξιμο ή αιχμηρό πόνο. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών ο πόνος είναι τόσο έντονος και ενοχλητικός που επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα της ζωής τους προκαλώντας συναισθηματικά προβλήματα με αποτέλεσμα την προσφυγή τους σε εξαιρετικά δύσκολες θεραπείες.

Μέλος φάντασμα

Συνήθως, με την πάροδο του χρόνου, τα συμπτώματα εξασθενούν και η αίσθηση βελτιώνεται σημαντικά με την προσθήκη του τεχνητού μέλους. Εάν ωστόσο η θεραπεία του πόνου φαντάσματος κρίνεται αναγκαία, τότε αυτή περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, όπως συνήθη αναλγητικά, μυοχαλαρωτικά, αντικαταθλιπτικά κ.α., αναισθητικά φάρμακα όπως τοπική αναισθησία ή λιδοκαϊνη, ακόμα και χειρουργικές θεραπείες.

Παρακάτω σας δίνουμε κάποιες συμβουλές, που βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου φάντασμα.

Προσπαθήστε να χαλαρώνετε με έναν τρόπο που σας ταιριάζει. Πάρτε μια βαθιά ανάσα ή προσποιηθείτε ότι χαλαρώνετε το άκρο που λείπει.Η ανάγνωση, η ακρόαση μουσικής ή κάνοντας κάτι που σας χαλαρώνει μπορεί να σας βοηθήσει.

Η θεραπεία με καθρέφτη, που εκτελείτε ασκήσεις μπροστά στον καθρέφτη, μπορεί να βοηθήσει με ορισμένους τύπους πόνου φάντασμα. Κοιτάζετε τον εαυτό σας στον καθρέφτη προσομοιώνετε την παρουσία του ακρωτηριασμένου ποδιού, το οποίο μπορεί να ξεγελάσει τον εγκέφαλο, ώστε να νομίζει ότι είναι ακόμα εκεί και να σταματήσει τον πόνο.

Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε κάποιους από τους ακόλουθους τρόπους:

  • Κρατήστε το υπολειπόμενο άκρο (κολόβωμα) ζεστό.
  • Μετακινείτε ή ασκήστε το ακρωτηριασμένο άκρο.
  • Εάν φοράτε την πρόσθεση, αφαιρέστε την.
  • Εάν δεν τη χρησιμοποιείτε, φορέστε τη.
  • Εάν έχετε πρήξιμο δοκιμάστε να φορέσετε έναν ελαστικό επίδεσμο ή κάλτσες συμπίεσης.
  • Δοκιμάστε ένα ελαφρύ μασάζ.
  • Εφαρμόστε τη Relax Night Care by Ossur.

Σε άλλες περιπτώσεις, ο πόνος στα άκρα μπορεί να προέρχεται από μια άλλη πάθηση, που επηρεάζει το υπολειπόμενο άκρο, όπως η ισχιαλγία ή το νεύρωμα. Η αντιμετώπιση αυτών των βασικών αιτιών, μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη του πόνου φάντασμα. θα πρέπει να συμβουλευτεί τον θεράποντα ιατρό σας για να σας παραπέμψει στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

Μέλος φάντασμα